Over de grens heen verkopen (Deel II)
Daarvoor geldt eigenlijk een beetje hetzelfde als met de rechter waar je naar toe kunt. Verkoop je ‘gewoon’ aan een Nederlandse koper, dan zal vanzelfsprekend ook Nederlands recht van toepassing zijn. Maar verkoop je over de grens, aan onze Italiaanse koper, dan moeten we kiezen: is Nederlands of Italiaans recht van toepassing?
Het recht van de verkoper
Binnen de EU hebben we ook geregeld welk recht van toepassing is op internationale overeenkomsten: de Rome I verordening. Voor koopovereenkomsten geldt dat als partijen niets met elkaar hebben afgesproken, het recht van het land van verkoper van toepassing is. In ons geval, van een Nederlandse verkoper aan een Italiaanse partij, is dat dus Nederlands recht. Omdat de verordening niet alleen geldt voor de Nederlandse maar net zo goed voor de Italiaanse rechter, is Nederlands recht van toepassing of je nu uiteindelijk bij een Nederlandse of Italiaanse rechter belandt. Dat is wel zo voorspelbaar.
Kiezen voor Nederlands recht
De echte hoofdregel van de verordening is dat een overeenkomst beheerst wordt door het recht dat partijen zelf hebben gekozen. Partijen kunnen dus kiezen of ze Nederlands of Italiaans recht willen hebben. Ze kunnen ook voor een ander recht kiezen, maar dat ligt hier in elk geval niet voor de hand. Net als bij kiezen voor een bevoegde rechter in de vorig blog, geldt ook kiezen voor een bepaald recht dat zwakkere partijen, zoals werknemer en consument, beschermd worden, waarover dus meer in een toekomstige post.
Kiezen voor een toepasselijk recht, is een stuk minder streng geregeld dan kiezen voor een bepaalde rechter. De keuze kan ten alle tijden worden gemaakt of worden veranderd en het hoeft niet per se schriftelijk of uitdrukkelijk, zolang de keuze maar voldoende duidelijk uit de feiten blijkt. Een overeenkomst op papier in het Nederlands opgesteld en die naar artikelen uit het Nederlands BW verwijst, zou dus een keuze voor Nederlands recht kunnen betekenen ook al staat dat niet met zoveel woorden in de overeenkomst zelf.
Verstandiger is natuurlijk het daar niet vanaf te laten hangen en, net als de keuze voor een bevoegde rechter, wel een rechtskeuze wel helder en goed in je overeenkomst te regelen, bijvoorbeeld in je algemene voorwaarden.
Het Weens Koopverdrag
Voor internationale koopovereenkomsten moet ook rekening gehouden worden met het zogenaamde Weens Koopverdrag uit 1980. Veel landen, waaronder Nederland, zijn partij bij dit verdrag. Het verdrag geeft regels over hoe overeenkomsten tot stand komen, de verplichtingen van verkoper en koper en wat zij kunnen doen als de andere partij de overeenkomst niet nakomt. Het verdrag vervangt dus eigenlijk een groot deel van het nationale recht van aangesloten landen. Het verdrag is van toepassing als beide partijen in land zijn gevestigd dat partij is bij het verdrag of als het toepasselijk recht op de overeenkomst, het recht is van een land dat partij is bij het verdrag. Dus in onze Nederlands-Italiaanse overeenkomst is het verdrag van toepassing. Ook als de Nederlandse verkoper een overeenkomst had gesloten met een koper in Engeland: weliswaar is Engeland geen partij bij het verdrag, maar volgens de verordening is Nederlands recht wel van toepassing. En dus het verdrag.
Onbekend maakt onbemind?
Het Weens Koopverdrag is voor partijen niet verplicht. Partijen kunnen toepassing van het verdrag op hun overeenkomst uitsluiten. In de praktijk wordt het verdrag regelmatig in de algemene voorwaarden uitgesloten en bijvoorbeeld een keuze voor eigen, Nederlands recht gemaakt. Partijen en hun juristen voelen zich daar toch meer mee vertrouwd. Dat is niet altijd nodig. Het verdrag kent op zich een duidelijke regeling met een goed evenwicht tussen de belangen van verkoper en koper, en de Nederlandse rechter is zeker niet onbekend met het verdrag. Bovendien gaan eigen afspraken van partijen voor op de regels van het verdrag zelf.
Heb je vragen over jouw koopovereenkomst en algemene voorwaarden met buitenlandse partijen of juist hun algemene voorwaarden en toepasselijk recht, neem contact op Klaarlicht voor helder advies.